واژه صنعت از ریشه صنع (عربی) به معنی ساختن یا آفریدن گرفته شده است. در زبان انگلیسی واژه Industry  از واژه لاتین  industria  گرفته شده و به معنی بازرگانی یا ساختن و ساخت به طور کلی است و منظور از ساخت ایجاد دگرگونی در شکل یا ترکیب مواد است.   در فرهنگ معین ، صنعت چنین تعریف شده است : کار ، پیشه ، حرفه ، کلیه تغییراتی که بشر در مواد طبیعی می دهد تا بهتر و بیشتر از آنها استفاده کند.  صنعت مجموعه ای است از فعالیتهایی که با استفاده از منابع موجود (مواد، سرمایه ، نیروی انسانی، انرژی، تکنولوژی، اطلاعات ،ابزار ) کالا یا خدماتی را تولید می کند که نیازهای انسان و جوامع انسانی را برطرف می کند ، در واقع تلاشی است مستمر در جهت بهبود کارایی و بهره وری . به این معنا که با استفاده ار منابع کمتر ، بازده بهتری به دست دهد . از این جهت ، پویایی ، نوسازی و نوجویی یکی از ویژگی های صنعت است .

اگر تمام فعالیت‌های اقتصادی را که با تولید کالا و خدمات با استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات ساخته دست بشر سر و کار دارد، به عنوان یک کل تصور کنیم، هر صنعت، زیرمجموعه‌ای از این کل است که تعداد زیادی از فعالیت‌های مشابه را شامل می‌شود.

تعریف مهم برای صنعت:به مجموعه تمام واحدهایی که در تولید، توزیع یا مصرف یک محصول یا یک دسته از محصولات مشابه فعالیت می‌کنند صنعت گفته می‌شود.

در مورد تعریف دقیق صنعت، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. صنعت دارای تعریف‌ها و تعبیرهای متفاوتی است که بر اساس قابلیت جایگزینی محصولات، فرآیند تولید و محدوده‌های جغرافیایی ارایه شده‌اند. به‌طور مثال مایکل پورتر، صنعت را چنین تعریف می‌کند: «صنعت عبارت است از گروه شرکت‌هایی که محصولات آنها جایگزین نزدیکی برای هم هستند.»

باتوجه به تعاریف مزبور می توان پروسه صنعت رابه چهاردسته مجزاتقسیم کرد.

1-صنعت استخراجی (extractive)یعنی پروسه جداکردن عناصروموادمثل استخراج سنگ آهن اززمین وجداکردن منیزیم ازآب دریا

2-صنعت شکل دهی(conditioning)یعنی تغییرشکل دادن ازخواص فیزیکی مثل صنایع فلزکاری وپلاستیکی

3-صنعت تحلیلی(analithic)یعنی تجزیه موادبه عناصر سازنده اش مثل عملیات پالایش نفت وبسته بندی وغیره

4-صنعت ترکیبی (synthetic)یعنی ترکیب وموادکردن اجزای سازنده یک محصول ماننداتومبیل

گروه‌های صنعت

با توجه به تعاریف مختلفی که در مورد صنعت ارایه شده‌است، گروه‌های صنعتی ممکن است با استفاده از روش‌های مختلفی در کنار یکدیگر تقسیم‌بندی شوند. به طور مثال، گروه‌های صنعت تعریف شده در بورس اوراق بهادار تهران به شرح زیر می‌باشند:

استخراج زغال سنگ

کشاورزی، دامپروری و خدمات وابسته به آن

استخراج کانههای فلزی

استخراج سایر معادن

نساجی

دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش

محصولات چوبی

محصولات کاغذی

انتشار و چاپ و تکثیر

فراورده‌های نفتی، زغال کک و سوخت هسته‌ای

لاستیک و پلاستیک

فلزات اساسی

ساخت محصولات فلزی

ماشین آلات و تجهیزات

ماشین آلات دستگاه‌های برقی

ساخت رادیو تلویزیون و دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی

وسایل اندازه‌گیری، پزشکی و اپتیکی

خودرو و ساخت قطعات

سایر وسایل حمل و نقل

مبلمان و مصنوعات دیگر

قند و شکر

شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی

محصولات غذایی و آشامیدنی بجز قند و شکر

مواد و محصولات دارویی

محصولات شیمیایی

پیمانکاری صنعتی

رایانه و فعالیت‌های وابسته به آن

خدمات فنی و مهندسی

انبوه سازی، املاک و مستغلات

کاشی و سرامیک

سیمان، آهک و گچ

سایر محصولات کانی غیر فلزی

سرمایه‌گذاریها

بانکها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی

سایر واسطه‌گری‌های مالی

حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات

البته لازم به ذکر است که تقسیم‌بندی فوق، الزاماً متداول‌ترین گروه‌بندی صنایع نیست؛ به‌طور مثال در برخی از متون کاشی و سرامیک، سیمان، آهک و گچ و سایر محصولات کانی غیر فلزی مجموعا یک گروه با نام صنعت سرامیک یا کانی غیرفلزی را تشکیل می‌دهند و یا تمام گروه‌های مربوط به تهیه غذا، در گروه صنایع غذایی قرار می‌گیرند. همچنین علاوه بر موارد فوق، صنایعی مانند صنعت گردشگری و صنایع دستی نیز در برخی متون در ردیف گروه‌های صنعت قرار می‌گیرند.